RI&E: de basis voor een BHV-plan op maat

Ook mkb-bedrijven in de bouw en infra zijn verplicht tot het opstellen van een BHV-plan om werknemers veilig te kunnen laten werken en om in geval van een incident adequaat te kunnen handelen. Maar hoe stel je zo’n plan op? Iedereen dan maar naar een (dure) algemene BHV-opleiding? Dat kan, maar is niet nodig, zeggen Bouwend Nederland en veiligheidsexpert en ledenvoordeelpartner Aboma Consultancy in Ede. De eigen risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) is een uitstekend vertrekpunt voor een kosteneffectief BHV-plan op maat. En professionals van Aboma kunnen de ondernemer daarbij ondersteunen.

Elke ondernemer met personeel in dienst dient ervoor te zorgen dat de bedrijfshulpverlening goed is geregeld. Bijvoorbeeld in geval iemand onwel wordt, of bij een ongeval. Aboma Consultancy is samenwerkingspartner van Bouwend Nederland en al ruim 60 jaar de expert op het gebied van veiligheid, kwaliteit en gezondheid in de bouw- en de verticaal transportbranche. Operationeel Manager en veiligheidskundige Pieter Visser zegt:“De wetgever legt de werkgever een zorgplicht voor de werknemer op. Daar valt ook bedrijfshulpverlening onder. Voorheen was op elke vijftig medewerkers een bedrijfshulpverlener (de zogenoemde BHV’er) verplicht. Die eis is vervallen en de wetgever geeft nu alleen een kader aan de bedrijven om veilig werken zelf voldoende, accuraat en doelmatig te regelen.”

RI&E
Maar hoe schrijf je een BHV-plan als je als mkb-bedrijf maar een of twee mensen op een project hebt lopen? “Die vraag krijg ik regelmatig”, zegt beleidsadviseur Christel Peppelenbos van Bouwend Nederland. “En het antwoord is even simpel als doeltreffend: kijk naar je RI&E en maak van daaruit voor elke functie een risico-inventarisatie en neem dat mee in je BHV-plan. Bereid je mensen van daaruit voor op de risico’s die zij in hun beroepspraktijk tegenkomen. Bouw en infra hebben een branche-RI&E (zie Volandis) die je naar je eigen onderneming toe kunt aanvullen en omvormen. En vanzelfsprekend kunnen onze leden terugvallen op de dienstverlening die wij samen met Aboma en kennispartners aanbieden.”

Specifieke risico’s
Het schrijven van een BHV-plan begint met het in kaart brengen van de specifieke risico’s die aan een functie zijn verbonden. Die zijn voor kantoorpersoneel redelijk overzichtelijk, maar welk risico loopt een stukadoor in zijn dagelijkse beroepspraktijk? Of een dakdekker of glaszetter? In de branche RI&E zijn de risico’s voor de meeste functies in de bouw en infra al gegeven. Daarmee kan je bepalen welke incidenten en ongevallen plaats kunnen vinden. “Als je daar even voor gaat zitten, kom je een heel eind”, zegt Peppelenbos. “Vervolgens kun je je personeel op de incidenten die bij deze risico’s horen een cursus of workshop BHV aanbieden. Het is dus niet nodig om al het personeel per se een uitgebreide cursus bedrijfshulpverlening te laten ondergaan. In tegenstelling tot de dakdekker zal de stukadoor niet snel met een beginnend brandje worden geconfronteerd. En de kans op het oplopen van een snijwond is bij een glaszetter groter dan bij bijvoorbeeld een metselaar. Elke functie heeft specifieke risico’s, dus daar kun je je medewerkers in een workshop bewust van maken en ook op trainen hoe te handelen, specifiek en praktisch.”

Doe-cursussen
Martijn van Rijsbergen, BHV-trainer en adviseur bij Wilgh Opleidingen in Woerden, helpt bouwbedrijven met het opstellen van BHV-plannen en leidt BHV’ers in organisaties op. Wilgh heeft op gebied van BHV-opleidingen een exclusieve samenwerking met Aboma en voert de BHV- trainingen voor deze organisatie uit. “Je moet mensen handvatten geven hoe te handelen als er iets gebeurt. En niet door een theoretische PowerPoint-presentatie, maar dergelijke workshops zijn vooral doe-cursussen met de focus op de meest voorkomende zaken: snijwonden, valgevaar, onwelwording. Daar zijn allemaal scenario’s voor, maar je moet ze wel weten. Dergelijke sessies duren niet lang (in twee uur is al veel te doen) en zijn te integreren in een toolbox-bijeenkomst om het belang van veilig werken te onderstrepen. Op deze wijze geef je alle medewerkers handelingsperspectief. Een volledige BHV-opleiding of herhaling is bij ons altijd gericht op praktische vaardigheden. Er wordt gewerkt met maatwerk-scenario’s, bij voorkeur met een trauma-acteur/LOTUS-slachtoffer, waarbij de deelnemers ook echt aan de bak moeten. Zo maken we het leren actief en leuk.”

Scenario’s
Pieter Visser van Aboma zegt: “De bedrijfshulpverlening moet zo zijn ingericht dat in afwachting van de aankomst van de professionele hulpdiensten de eerste levensreddende handelingen met de eigen mensen kunnen worden gedaan. Daarvoor is voor het reguliere werk praktijkgerichte kennis nodig die wordt getraind en wordt onderhouden. Meer is het ook eigenlijk niet. Kennis van handelingsscenario’s in bijvoorbeeld een basistraining EHBO kan levens redden, zoals bewustwording van de risico’s in veel gevallen ongevallen kan voorkomen.” Veiligheid is geen statisch onderwerp. Nieuwe ontwikkelingen op veiligheidsgebied krijgen bij Aboma aandacht in zogenoemde ‘vroege vogelsessies’ die na voorintekening gratis te bezoeken zijn. Visser: “Momenteel is bijvoorbeeld elektrificatie van bouwmaterieel actueel en de specifieke risico’s die dat met zich meeneemt.” De daaraan gewijde drie ontbijtsessies waren in een mum van tijd vol en zullen vanwege de grote belangstelling worden herhaald.

Terug